यशस्वी लोकांचे यशस्वी मंत्र – एक व्यवसायिक दृष्टीकोन
यशस्वी होण्याची तळमळ आहे? पण दिशा मिळत नाही?
Success Formula in Life : एक गोष्ट स्पष्ट आहे. हा लेख वाचणाऱ्या प्रत्येकाच्या मनात कधीतरी मोठं यश मिळवण्याची इच्छा नक्कीच आली असेल. काहींना मोठं व्यावसायिक साम्राज्य उभारायचं असेल, काहींना आपल्या कष्टाचं सोनं करायचं असेल, तर काहींना पैसा, प्रसिद्धी आणि वैभव मिळवायचं असेल. पण एक मोठा प्रश्न प्रत्येकाच्या मनात असतो मी सुरुवात कशी करू? कुठून सुरूवात करावी? आणि सर्वात महत्त्वाचं मी यशस्वी होऊ शकेन का?
स्वप्न बघणं सोपं असतं, पण त्यासाठी कृती करायला खूप लोक घाबरतात. कारण यशाच्या मार्गावर पहिले पाऊल टाकताना मनात भीती असते. “काय झालं तर?” “मी अपयशी ठरलो तर?” “लोक हसले तर?” “मी पैसा गमावला तर?” हीच भीती लाखो लोकांना अपयशी बनवते आणि पुढे जाण्यापासून रोखते. पण जर मी तुम्हाला सांगितलं की या जगातील प्रत्येक मोठ्या उद्योगपतीनेही हीच भीती अनुभवली होती, तरीही त्यांनी प्रयत्न करायला कधीच थांबवलं नाही, तर?
धीरूभाई अंबानी यांनी एका छोट्या दुकानात कारकून म्हणून सुरुवात केली, तर जेफ बेझोसने आपल्या घराच्या गॅरेजमधून Amazon सुरू केलं. स्टीव जॉब्स आणि बिल गेट्स हे दोघेही कॉलेज ड्रॉपआउट होते, पण आज त्यांचं नाव जगभर ओळखलं जातं. या सर्व लोकांमध्ये एक गोष्ट समान होती. त्यांनी स्वप्नं मोठी पाहिली, आणि भीतीवर मात करत पहिलं पाऊल उचललं.
आता तुमच्यासमोर दोन पर्याय आहेत – एक म्हणजे आजही हा लेख वाचून विचार करत बसायचं आणि उद्यापासून सुरुवात करायचं म्हणत पुढची अनेक वर्षं घालवायची. किंवा दुसरा पर्याय – आताच निर्णय घ्या, आणि यशस्वी होण्यासाठी पहिले पाऊल उचला. कारण यश हे त्यांनाच मिळतं जे झपाटल्यासारखे आपल्या ध्येयाच्या मागे लागतात.
हा लेख वाचत रहा, कारण मी तुम्हाला तीन जबरदस्त यशस्वी मंत्र सांगणार आहे, जे मोठमोठ्या व्यावसायिकांनी आपल्या जीवनात वापरले आणि यशाच्या शिखरावर पोहोचले! शेवटपर्यंत वाचा, कारण तिसरा मंत्र असा आहे जो ९०% लोक ऐकूनही अमलात आणत नाहीत, आणि त्यामुळेच अपयशी ठरतात.
मंत्र १: मोठं स्वप्न बघा, पण छोट्या पावलांनी सुरू करा
“मोठ्या स्वप्नांना मोठे प्रयत्न लागत नाहीत, पण छोट्या पावलांनी घेतलेली दिशा ठरवते की तुम्ही यशस्वी व्हाल की नाही!”
यशस्वी होण्यासाठी तुम्हाला सर्वात आधी एक गोष्ट स्वीकारावी लागेल – मोठं स्वप्न बघणं कोणालाही कठीण नसतं, पण त्या स्वप्नाच्या दिशेने पहिले पाऊल उचलणं ही खरी कसोटी असते. बरेच लोक मोठी स्वप्नं बघतात, श्रीमंत होण्याची कल्पना करतात, मोठा व्यवसाय उभारायचं स्वप्न पाहतात, पण सुरुवात कशी करावी, हा त्यांचा मोठा प्रश्न असतो. काहींना वाटतं की व्यवसाय सुरू करण्यासाठी लाखोंचा इन्व्हेस्टमेंट लागतो, काहींना वाटतं की आधी सर्व ज्ञान मिळाल्याशिवाय सुरुवातच करू नये, तर काहींना समाजाच्या टोमण्यांची भीती असते. पण जर तुमच्या मनात खरंच मोठं स्वप्न आहे, तर तुम्ही या सर्व गोष्टी बाजूला ठेवायला शिकायला हवं.
धीरूभाई अंबानी यांनी एकदा सांगितलं होतं, “स्वप्न मोठं बघा, पण सुरुवात लहान करा.” आज रिलायन्स हा जगभरात नावाजलेला ब्रँड आहे, पण त्यांनी सुरुवात एका छोट्याशा दुकानात काम करून केली होती. त्यावेळी त्यांच्याकडे भांडवल नव्हतं, मोठे ओळखीचे नव्हते, फक्त एक दृढ निश्चय आणि मोठं स्वप्न होतं. हेच तत्व जगातील प्रत्येक मोठ्या व्यावसायिकाने फॉलो केले आहे. आज ज्या ज्या कंपन्या अब्जावधींची उलाढाल करत आहेत, त्या सुद्धा कधी काळी एका छोट्याशा कल्पनेतून जन्माला आल्या होत्या. पण त्या कल्पनेला सुरुवात मिळाली, कृती मिळाली, आणि सततच्या प्रयत्नांमधून त्यांचं मोठं यश साकार झालं.
मोठे स्वप्न बघण्याची भीती का वाटते?
आपण जेव्हा मोठं स्वप्न बघतो, तेव्हा आपल्या मनात एक मोठा प्रश्न येतो – मी हे करू शकेन का? आणि त्यासोबतच दुसरा विचार – जर मी अयशस्वी झालो तर? आपल्याला अपयशाची भीती वाटते, समाज काय म्हणेल याचा विचार येतो, पैसा गमावण्याची चिंता लागते. पण एक क्षणासाठी कल्पना करा – जर मार्क झुकरबर्ग, एलॉन मस्क किंवा स्टीव जॉब्स यांनीही अपयशाची भीती बाळगली असती, तर आजच्या जगाचा चेहरा वेगळा असता.
एका गोष्टीवर विश्वास ठेवा – या जगात अपयश हा एकच प्रकारचा असतो, आणि तो म्हणजे प्रयत्नच न करणे. तुम्ही जर व्यवसाय सुरू केला आणि काही काळ अडचणी आल्या तरी तो तुमचा पराभव नाही, कारण त्यातून तुम्ही शिकत असता. पण जर तुम्ही सुरूच केलं नाही, तर तुम्ही स्वतःलाच अपयशी ठरवताय.
तुमच्या व्यवसायाची सुरुवात अशी करा:
आता मोठ्या स्वप्नांबद्दल विचार करणं सोडून, त्याची प्रत्यक्षात अंमलबजावणी कशी करायची हे पाहूया.
लहान सुरुवात करा:
सुरुवातीला प्रचंड भांडवलाची, मोठ्या स्टाफची, किंवा महागड्या ऑफिसची गरज नाही. हे लक्षात ठेवा – मोठा व्यवसाय हा लहान सुरुवातींपासूनच तयार होतो. तुम्हाला ज्या क्षेत्रात काम करायचं आहे, त्याचा एक छोटासा प्रयोग करा. सुरुवात ऑनलाइन करता येईल का? घरातून करता येईल का? तुमची पहिली विक्री झाली की तुमचा आत्मविश्वास आपोआप वाढेल.
अभ्यास करा:
बाजारातील ट्रेंड्स, स्पर्धा आणि ग्राहक यांचा अभ्यास करा. यशस्वी व्यवसाय करणारे लोक एक गोष्ट हमखास करतात – ते मार्केट समजून घेतात आणि मगच निर्णय घेतात. कोणत्या प्रकारच्या वस्तूंना जास्त मागणी आहे? लोक कोणत्या सेवा शोधत आहेत? तुमच्या क्षेत्रातील प्रमुख स्पर्धक कोण आहेत? हा सगळा अभ्यास तुम्हाला बाजारात योग्य निर्णय घेण्यासाठी मदत करतो.
पहिल्या विक्रीवर लक्ष द्या:
मोठ्या कंपन्या त्यांचा पहिला ग्राहक मिळवण्यासाठी वर्षभर मेहनत घेतात. तुम्हीही पहिल्या विक्रीकडे पूर्ण लक्ष द्या. जसेच पहिल्या विक्रीतून तुम्हाला पैसे मिळतील, तसे तुमच्या आत्मविश्वासात मोठी वाढ होईल. एकदा पहिली कमाई झाली की, तुम्ही स्वतःच समजू लागता की तुमचा व्यवसाय प्रत्यक्षात चालू शकतो.
आता मात्र बदल घडवायची वेळ आली आहे. आजच पहिलं पाऊल टाका. सुरुवात लहान असली तरी चालेल, पण कृती झाली पाहिजे. मोठ्या स्वप्नांसाठी आधी एका छोट्या निर्णयाची गरज असते.
मंत्र २: समस्या विकायच्या नाहीत, समाधान द्यायचं!
“व्यवसाय म्हणजे नफा मिळवणं नाही, तर लोकांच्या समस्यांचं उत्तर शोधणं!”
बरेच लोक व्यवसाय म्हणजे फक्त विक्री करणे, ग्राहकांना पटवून काहीतरी विकणे आणि पैसे कमावणे असं मानतात. पण हेच लोक दीर्घकाळ टिकत नाहीत, कारण त्यांना व्यवसायाचं खऱ्या अर्थाने तत्व समजलेलं नसतं. यशस्वी उद्योजक हे विक्री करण्याचा प्रयत्न करत नाहीत, ते लोकांच्या समस्या सोडवतात. जेव्हा तुम्ही लोकांच्या अडचणी समजून त्यासाठी योग्य उपाय आणता, तेव्हा तुमच्या उत्पादनाला किंवा सेवेला कोणतीही जाहिरात करावी लागत नाही – लोक ते स्वतःहून घेतात!
तुम्ही कधी विचार केला आहे का की जगातील सर्वात मोठ्या कंपन्या नेमकं काय करतात? त्यांचा मूळ उद्देश काय आहे?
स्टीव जॉब्सने Apple उभारलं कारण त्याला वाटत होतं की तंत्रज्ञानाने लोकांचं जीवन सोप्पं करावं. तो फक्त फोन विकत नव्हता, तो लोकांना एक नवीन अनुभव देत होता. बिल गेट्सने Microsoft सुरू केलं कारण त्याला प्रत्येक माणसाच्या घरात संगणक पोहोचवायचा होता. त्याने लोकांना वेगळ्या प्रकारे काम करण्याचा पर्याय दिला. हे दोघंही फक्त उत्पादन विकत नव्हते, ते लोकांच्या समस्या सोडवत होते आणि त्यामुळेच त्यांचा ब्रँड आज कोट्यवधी लोकांच्या घराघरात पोहोचला आहे.
तुम्ही कशासाठी पैसे मोजता?
आपण कधी पैसे खर्च करतो? जेव्हा काहीतरी आमच्यासाठी आवश्यक असतं, आमचं जीवन सोपं करतं किंवा आमच्या समस्या सोडवतं.
उदाहरणार्थ
मोबाईल का विकत घेतो? कारण तो आपलं जीवन सोप्पं करतो, दूरच्या लोकांशी संवाद साधायला मदत करतो, आणि माहिती सहज मिळवता येते.
पिझ्झा का मागवतो? कारण तो आपली भूक भागवतो आणि काही क्षणांसाठी का होईना, आनंद देतो.
कोचिंग क्लास का जॉईन करतो? कारण आपल्याला नवीन कौशल्य शिकायचं असतं, पुढे जाण्यासाठी काहीतरी नवीन आत्मसात करायचं असतं.
याचा अर्थ स्पष्ट आहे – लोक उत्पादने विकत घेत नाहीत, ते त्यांचं आयुष्य सुधारण्यासाठी उपाय विकत घेतात!
यशस्वी व्यवसाय करण्यासाठी हे करा:
जर तुम्हाला दीर्घकाळ व्यवसाय टिकवायचा असेल आणि मोठ्या प्रमाणावर पैसे कमवायचे असतील, तर फक्त विक्रीवर लक्ष केंद्रित करू नका. ग्राहकांच्या समस्या सोडवण्यावर लक्ष द्या. त्यासाठी खालील गोष्टी करा.
लोकांना काय समस्या येतात हे ओळखा:
व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी किंवा वाढवताना सगळ्यात पहिलं काम म्हणजे बाजारात लोकांना कोणत्या अडचणी येतात याचा अभ्यास करणे. लोकांना कोणत्या गोष्टी सोयीस्कर हव्या आहेत? ते कोणत्या अडचणींनी त्रस्त आहेत? उदाहरणार्थ, Swiggy आणि Zomato यशस्वी झाले कारण लोकांना घरी बसून हॉटेलमधील जेवण हवं होतं. Amazon यशस्वी झालं कारण लोकांना घरी सामान मागवायचं होतं. तुमचाही व्यवसाय त्याच तत्त्वावर उभारायचा आहे – लोकांच्या समस्या समजून घ्या.
समाधान द्या, विक्री आपोआप होईल:
बाजारात असे अनेक व्यवसाय आहेत जे ग्राहकांना त्यांच्या समस्या सोडवण्यासाठी सोपे उपाय देतात आणि म्हणूनच लोक त्यांच्यावर विश्वास ठेवतात. उदाहरणार्थ, Tesla फक्त कार विकत नाही, ते इंधन बचतीसाठी आणि पर्यावरणपूरक प्रवासासाठी उपाय देतात. तुमच्या व्यवसायातही हेच करा – समस्या सोडवा आणि बघा, लोक स्वतःहून तुमची उत्पादने विकत घेतील.
ग्राहकांचे प्रश्न ऐका:
एक यशस्वी व्यवसाय तोच असतो, जो ग्राहकांच्या गरजा ऐकतो आणि त्याप्रमाणे बदल करत राहतो. तुम्ही ग्राहकांशी सतत संवाद साधलात, त्यांचे अडथळे समजून घेतले, त्यांना हवं ते दिलं तर तुमचा व्यवसाय सतत वाढत राहील. उदाहरणार्थ, Whatsapp आणि Instagram सतत नवीन फीचर्स देतात कारण ते ग्राहकांच्या गरजा ऐकतात. त्यामुळे, तुमचाही व्यवसाय ग्राहकांच्या फीडबॅकवर आधारित विकसित करा.
जर तुम्हाला तुमचा व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर वाढवायचा असेल, तर फक्त विक्रीवर नाही, तर समस्यांवर लक्ष केंद्रित करा. ग्राहकांच्या गरजा ओळखा, त्यांना सोयीच्या सुविधा द्या, आणि बघा, तुमच्या उत्पादनासाठी लोक स्वतःहून पैसे खर्च करायला तयार असतील
मंत्र ३: वेगाने निर्णय घ्या आणि जोखीम उचला
“लहान जोखीम घेणारे लोक लहान यश मिळवतात, पण मोठी जोखीम घेणारे लोक मोठं साम्राज्य उभारत असतात!”
तुम्ही कधी असा अनुभव घेतलाय का, जिथे तुम्हाला काहीतरी मोठं करायचं होतं, पण फक्त निर्णय घेण्यात वेळ गेला आणि तो क्षण निघून गेला? खरं तर, लोक अपयशी ठरत नाहीत, ते संधी गमावून बसतात. आणि संधी गमावण्यामागचं मुख्य कारण म्हणजे भीती आणि निर्णय घेण्याची टाळाटाळ.
जोखीम न घेतल्याने तुमचं काय नुकसान होतं?
चला, थोडा विचार करूया. तुमच्याकडे एक व्यवसाय सुरू करण्याची कल्पना आहे. तुम्ही त्या कल्पनेवर संशोधन करता, मित्रांना सांगता, युट्युबवर व्हिडिओ बघता, पण तुम्ही प्रत्यक्ष काहीच करत नाही. कारण? तुम्हाला भीती वाटते की जर अपयश आलं तर काय होईल?
आणि मग काही महिन्यांनी, तुम्ही बघता की एखाद्या दुसऱ्या माणसाने तीच कल्पना बाजारात आणली आहे आणि मोठं यश मिळवलं आहे! हे किती वेळा होतं? अनेक वेळा. फरक फक्त एवढाच असतो – त्या दुसऱ्या व्यक्तीने निर्णय घेतला, आणि तुम्ही विचार करत बसलात.
जेफ बेझोसचा धडा जोखीम घेतल्याशिवाय यश मिळत नाही
जेव्हा जेफ बेझोसने Amazon सुरू केलं, तेव्हा लोकांनी त्याला वेड्यात काढलं. तेव्हा कोणी ऑनलाइन पुस्तकं विकत घेणार नाही, असं सगळ्यांचं मत होतं. पण त्याने निर्णय घेतला, जोखीम पत्करली, आणि आज तो जगातील सर्वात श्रीमंत माणसांपैकी एक आहे!
कल्पना करा जर त्याने लोकांच्या टीकेला घाबरून निर्णय घेतला नसता, तर आज Amazon नावाचं जगातील सर्वात मोठं ई-कॉमर्स साम्राज्य अस्तित्वातच आलं नसतं.
तुम्हाला भीती वाटते? मग हे करा:
भीतीला सामोरे जा:
विचार करा १० वर्षांनी तुम्हाला सर्वात जास्त कशाची भीती वाटेल?अपयशाची? की प्रयत्नच न केल्याची?
बहुतेक लोक प्रयत्न न केल्याचा पश्चात्ताप करतात, अपयशाचा नाही.
उद्या तुम्ही ५० वर्षांचे झालात आणि मागे वळून पाहिलं, तर तुम्हाला काय वाटेल? अरे, मी एकदा तरी प्रयत्न केला असता! असं वाटेल का?
की “बरं झालं मी तो निर्णय घेतला, निदान मी प्रयत्न केला!” असं वाटेल?
वेगाने निर्णय घ्या:
यशस्वी लोक गंभीर विचार करतात, पण निर्णय लांबवत नाहीत. काही लोक तासनतास, दिवसानुदिवस, महिनोनमहिने विचारच करत बसतात, पण कोणताही ठोस निर्णय घेत नाहीत. त्यामुळे यशस्वी लोकांचा नियम असतो विचार करा, निर्णय घ्या, आणि चुका सुधारण्यास तयार राहा!
Elon Musk ने SpaceX सुरू करताना विचार केला असता, “अरे, मी आधी १०-१५ वर्षं अभ्यास करून बघतो, मग निर्णय घेईन,” तर आज त्याचं नाव इतिहासात लिहिलं गेलं नसतं.
जोखीम घेतल्याशिवाय मोठं यश मिळत नाही:
कोणताही मोठा उद्योजक बघा
धीरूभाई अंबानीने पेट्रोलियम व्यवसायात उडी घेतली तेव्हा ते एक सामान्य व्यक्ती होते.
रतन टाटांनी टाटा नॅनो आणली तेव्हा लोक त्यांच्या वरती हसले.
वॉरेन बफेटने लहान वयात गुंतवणूक सुरू केली, पण सुरुवातीला अपयश आलं.
या सगळ्यांनी जोखीम घेतली, म्हणूनच ते यशस्वी झाले.
आता तुम्हाला सांगतो – अंतिम यशस्वी मंत्र काय आहे?
हा असा मंत्र आहे जो ९०% लोक ऐकूनही अमलात आणत नाहीत. तो म्हणजे
“कधीही थांबू नका!”
तुम्ही किती वेळा प्रयत्न करता आणि सोडून देता? सुरुवात चांगली होते, पण जरा अपयश आलं की आपण म्हणतो, “हे आपल्याकडून होणार नाही.”
पण खरी जादू तिथेच आहे – यश त्या लोकांना मिळतं, जे प्रयत्न करणं सोडत नाहीत.
सगळ्या यशस्वी लोकांमध्ये एक गोष्ट कॉमन असते – ते कधीही थांबत नाहीत! अपयश आलं, अडचणी आल्या, लोकांनी हसवलं तरी ते आपल्या ध्येयापासून हटत नाहीत. कारण त्यांना माहित असतं की “यश अपयशाच्या दुसऱ्या बाजूला आहे.”
धीरूभाई अंबानींनी लहान दुकानातून सुरुवात केली, जेफ बेझोसने गॅरेजमधून Amazon सुरू केलं, आणि स्टीव्ह जॉब्सला अनेकदा त्याचं काम सोडावं लागलं. पण एक गोष्ट त्यांनी कधीही केली नाही – थांबणं! त्यांनी अपयशाला स्वीकारलं, शिकले, आणि नव्या जोमाने पुढे गेले.
आपण काय शिकलो?
मोठी स्वप्नं बघा, पण लहान पावलांनी सुरू करा.
ग्राहकांच्या समस्या ओळखा आणि त्यांना समाधान द्या..
वेगाने निर्णय घ्या आणि जोखीम उचला.
आणि सर्वात महत्वाचं – कधीही थांबू नका!
तुमच्या डोक्यात अनेक कल्पना आहेत, तुमचं मन यशस्वी होण्यासाठी तयार आहे. आता वेळ आली आहे निर्णय घेण्याची, पहिलं पाऊल उचलण्याची, आणि आपल्या स्वप्नांना प्रत्यक्षात आणण्याची!